پرویز کرمی دبیر ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در آیین گشایش این نمایشگاه با بیان این‌که حمایت از توسعه صنایع فرهنگی و خلاق هم‌پای زیست‌بوم نوآوری از اولویت‌های اصلی معاونت علمی و فناوری است افزود: در کنار حمایت از تجاری‌سازی فناوری‌ها و پژوهش‌های مرز دانش دو فعالیت اصلی را نیز در دستور کار داریم که شامل حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های خلاق است.

پیوستن خلاق‌ها به زیست‌بوم نوآوری و فناوری

در این نمایشگاه، شرکت‌های خلاق و صنایع فرهنگی خانه‌های خلاق و نوآوری دستاورهای خود در حوزه صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری را نمایش دادند. از همین رو کرمی با اشاره به اهمیت حمایت از صنایع خلاق و فرهنگی گفت: به تازگی و بر اساس نیازسنجی صورت گرفته توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، حمایت از زیست‌بوم شرکت های خلاق و صنایع فرهنگی که متولی خاصی در کشور نداشتند، مورد توجه قرار گرفت زیرا بسیاری از این شرکت‌ها امکان احراز شاخص‌های دانش‌بنیان شدن را نداشتند اگرچه خلاقیت و نوآوری در آن‌ها وجود داشت و کسب و کاری نوآور محسوب می شدند. بنابراین برنامه توسعه زیست بوم صنایع خلاق و فرهنگی در دستور کار قرار گرفت.

کرمی، با اشاره به روند شکل‌گیری زیست بوم نوآوری در ایران، خاورمیانه و جهان گفت: ایران بزرگ ترین زیست‌بوم نوآوری و فناوری منطقه را دارد. به تازگی، بر اساس تازه‌ترین گزارش شاخص‌های جهانی نوآوری Gii، ایران جایگاه و رتبه 60 را به خود اختصاص داده است، در حالی که در آغاز راه رتبه 120 را داشتیم که به واسطه اقدامات و حمایت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از زیست بوم نوآوری و فناوری این رتبه به 60 ارتقا یافت.

ایجاد بسترها و زیرساخت‌های قانونی حمایت از شرکت‌های خلاق‌ و صنایع فرهنگی

رئیس ستاد اجرایی‌سازی سند ملی توسعه فناوری‌های نرم و خلاق به ابلاغ سند ملی توسعه فناوری های فرهنگی و نرم اشاره کرد و گفت: برای تقویت این شرکت‌های خلاق، با کمک محلس شورای اسلامی، قانون حمایت از جهش تولید با هدف به‌سازی و آسیب‌زدایی قانون فعلی حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، مطرح شده و در حال تصویب است. از آن جایی که هیچ سهمی برای صنایع خلاق در قانون قبلی دیده نشده بود، بسیار تلاش کردیم تا حمایت از زیست‌بوم خلاق نیز به قانون جدید افزوده شود که خوشبختانه در حال انجام است.

دبیر ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از گام‌های پیموده شده برای توانمندسازی فعالان شرکت‌های خلاق و صنایع فرهنگی گفت و ادامه داد: برای این که این زیست بوم پویا باشد و در رفع نیازهای کشور ورود کند با انجام اقداماتی متنوع، توانمندسازی فعالان شرکت‌های خلاق را آغاز کردیم، اولویت مهم برای ما، توسعه زیست بوم فناوری و نوآوری در کشور بود . برای تحقق این مهم، راه اندازی کارخانه‌های نوآوری، خانه های خلاق و نوآوری و شتابدهنده‌های تخصصی حوزه فناوری‌های نرم در کشور سرعت گرفت.

وی با بیان این‌که اقدامات معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در راستای رشد و توسعه شرکت های دانش‌بنیان و خلاق است، ادامه داد: در حال حاضر نزدیک به 6هزار و100 شرکت دانش‌بنیان و 1400 شرکت خلاق در کشور فعال هستند، فعالیت‌هایی که 180 هزار میلیارد تومان گردش مالی و 350 هزار شغل مستقیم را به ارمغان اورده است.

توسعه زیرساخت‌های نوآورانه به بیش از 1 میلیون متر مربع

کرمی از گسترش پهنه‌ها و ناحیه‌های نوآوری به عنوان یکی دیگر از اقدامات برای رونق این زیست‌بوم اشاره و اظهار کرد: این پهنه ها به بیش از 1 میلیون متر مربع رسیده است. به طور مثال در ناحیه نواوری شریف بیش از 500 شرکت دانش‌بنیان استقرار دارند که در رفع فناروانه ترین نیازهای کشور گام بر می دارند.

دبیر ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از روند شتابان توسعه این پهنه‌ها گفت و افزود: علاوه بر صدها شتابدهنده و مرکز نوآوری، در حال حاضر 9 کارخانه نوآوری در کشور افتتاح شده است و در منطقه محروم سیستان و بلوچستان، یکی از بهترین کارخانه‌های نوآوری را داریم.

کرمی با اشاره به حمایت‌های زیرساختی از توسعه این ناحیه‌ها گفت: به طور مثال در حوزه بلاک‌چین یا اینترنت اشیا، هر شتابدهنده‌ای آورده مالی را برای توسعه محصولات یا خدماتشرکت‌های خلاق و دانش بنیان به میدان عمل بیاورد، معاونت علمی و فناوری نیز حمایتی دوبرابری انجام می دهد تا تحریک تقاضا و بازاررسازی صورت بگیرد.

ضرورت اختصاص سهم یک درصدی بازار صنایع خلاق از بازار جهان

کرمی، به بازار صنایع خلاق و فرهنگی در جهان اشاره کرد و گفت: در حالی که بیش از 2هزار و 700 میلیارد دلار گردش مالی جهانی شرکت‌های خلاق و صنایع خلاق ر 3 سال گذشته بوده است، ایران می‌تواند با توجه به جمعیت خود، حدأقل سهمی 1 درصدی از این بازار داشته باشد.

رئیس ستاد اجرایی سازی سند ملی توسعه  فناوری‌های نرم و صنایع خلاق، از آغاز فعالیت‌ها در راستای کسب این سهم از بازار جهانی خلاق گفت و ادامه داد: تلاش می‌کنیم تا بازارسازی، توسعه، رشد و ترویج در این حوزه سرعت بگیرد.

خانه‌هایی گرم برای حمایت از زیست‌بوم خلاق و نوآوری

کرمی با اشاره به ایجاد بستری اختصاصی برای حمایت از فعالان زیست‌بوم خلاق و فرهنگی گفت و افزود: خانه های خلاق و نوآوری را به عنوان بستری برای توسعه فعالیت این شرکت‌ها ایجاد کردیم. اماکن و بافت‌های فرسوده‌ای که به فراموشی سپرده شده بودند، به مکانی برای ورود خلاقتیت و نوآوری جوانان و زایش شرکت‌های خلاق تبدیل می شود. همکاری اخیر با سازمان اوقاف و امور خیریه در زمینه اختصاص بافت‌های فرسوده به خانه‌های خلاق و نوآوری یکی از همین گام‌ها در همین راستا بود.

دبیر ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به حمایت از استانداردسازی و ارتقای کیفیت محصولات ایران‌ساخت گفت: برای رسیدن به این هدف، از دریافت گواهی انطباق محصول را برای شرکت ها حمایت می‌کنیم؛ همچنین برگزاری بوت‌کمپ‌ها، رویدادهای آموزشی و ترویجی برای توانمندسازی شرکت‌ها، از دیگر اقدام‌ها در این رستا به شمار می‌رود؛ البته، حمایت های معاونت علمی و فناوری به این موارد محدود نمی شود و در حوزه نمونه سازی محصول نیز ورود کرده ایم.

رشد خانه‌های خلاق و نوآوری در حوزه میراث فرهنگی

وی از تجربه موفق خانه‌های خلاق و نوآوری ضرورت حمایت همه‌جانبه از ایجاد این خانه‌ها گفت و افزود: چند خانه بزرگ و میراثی در شهرهای بزرگ وجود داشت که این خانه ها را برای شکوفایی خلاقیت‌ها به خدمت گرفتیم و دستاوردهای ارزشمندی را به ارمغان آورد. نخستین خانه از این نوع نیز خانه سرهنگ ایرج با قدمتی 200 ساله علیرغم بازارسازی و مرمت، در اختیار استارتاپ‌ها است.

به گفته کرمی، خانه خلاق و نواوری حیرانی در شهر یزد، از نخستین خانه های خلاقی است که با همکاری بخش خصوصی کاربری آن توسعه یافت و وارد شبکه سازی در حوزه فناوری‌های نرم شد. همچنین خانه خلاق زاهدان نیز در 3 حوزه کسب و کارهای دیجیتال، دیداری و شنیداری و صنایع دستی فعال است و وارد شبکه‌سازی در حوزه فناوری‌های نرم شد.

وی به ارتقای فناورانه کاخ موزه گلستان اشاره کرد و گفت: در این مکان فرهنگی و تاریخی، با استفاده از فناوری‌های نو همچون واقعیت مجازی، فرآیند احیا و بازسازی انجام شده است. نورپردازی تالار حوض خانه، توسعه آزمایشگاه و کارگاه مرمت اشیا، و بهره‌گیری فناوری های مجازی و نوین از جمله اقدامات انجام شده در این حوزه با کمک شرکت‌های داشن‌بنیان و خلاق است.

کرمی به فعالیت شرکت های خلاق در حوزه میراث فرهنگی و تاریخی اشاره کرد و گفت: از 1400 شرکت خلاق شناسایی شده در کشور 56 شرکت در حوزه صنایع دستی، 57 شرکت در حوزه گردشگری، 2 شرکت در حوزه میراث فرهنگی فعال هستند. همچنین در حال حاضر 64 خانه خلاق و نوآوری را در کشور داریم.

بستری برای صادرات محصولات و خدمات

کرمی راه اندازی کریدور صادرات در معاونت علمی و نیز خانه های نوآوری و صادرات فناوری ایران ساخت در سایر کشورها از دیگر اقدامات معاونت علمی دانست که در راستای حمایت از بازارسازی بین‌المللی برای این شرکت‌های صورت می‌گیرد و  دروازه بازارهای جهانی را به روی محصولات شرکت‌های دانش بنیان و خلاق می‌گشاید.

وی با بیان این‌که خانه‌های یادشده می‌توانند فرصتی برای ارائه محصولات و خدمات صادراتی به سایر کشور‌های منطقه ایجاد کنند افزود: توسعه زیرساخت‌ها برای شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق در کشورهای هدف صادراتی مهم‌ترین هدف ایجاد خانه‌های نوآوری و فناوری در خارج از ایران است.