مدیرعامل مرکز نوآوری همیاردانش‌بنیان پیش‌تر به ضعف زایشگری در اکوسیستم فناوری و نوآوری اشاره کرده بود و اکنون در یادداشتی، پنج عامل ناترازی در اکوسیستم استارتاپی را برمی‌شمارد.

اکوسیستم نوآوری، مانند یک موجود زنده، به تغذیه مستمر از منابع دانشی، مالی، نهادی و انسانی نیاز دارد. با وجود افزایش تعداد استارتاپ‌ها، شتاب‌دهنده‌ها و مراکز نوآوری، شاهد کاهش تحرک و پویایی در عمق این زیست‌بوم هستیم.

 پنج چالش کلیدی اکوسیستم نوآوری:

۱. عدم هماهنگی نهادی و سیاستی: تعدد نهادهای مسئول نوآوری و موازی‌کاری آن‌ها منجر به پراکندگی منابع و تصمیم‌گیری‌های جزیره‌ای شده است. این موضوع فعالان حوزه نوآوری را با چالش‌های بوروکراتیک و سردرگمی‌های ساختاری مواجه کرده است.

۲. نقص در تأمین مالی هوشمند: سرمایه‌گذاری جسورانه و هدفمند هنوز در مراحل ابتدایی رشد قرار دارد. بانک‌ها و نهادهای مالی سنتی ریسک‌پذیری لازم برای حمایت از نوآوری را ندارند، و سرمایه‌گذاران خصوصی نیز اغلب به دنبال سود کوتاه‌مدت هستند.

۳. گسست میان دانشگاه، صنعت و بازار: ظرفیت علمی و فناورانه کشور قابل توجه است، اما ارتباط مؤثر میان دانشگاه، صنعت و بازار هنوز شکل نگرفته است. خروجی‌های دانشگاهی با نیازهای واقعی صنعت و اقتصاد همخوانی ندارند، و این عدم تطابق مسیر نوآوری را مختل می‌کند.

۴. کمبود زیرساخت‌های حمایتی و توانمندساز: بسیاری از مراکز نوآوری و شتاب‌دهنده‌ها هنوز به استانداردهای بین‌المللی نزدیک نشده‌اند. همچنین، فقدان خدمات تخصصی در زمینه‌های مالکیت فکری، توسعه بازار، کوچینگ، منتورینگ و مشاوره‌های کسب‌وکار از رشد استارتاپ‌ها جلوگیری می‌کند.

۵. فرهنگ ریسک‌گریز و نگاه کوتاه‌مدت: نوآوری در فضای عمومی کسب‌وکار همچنان با تردید همراه است. عدم آموزش‌های گسترده درباره کارآفرینی فناورانه و مدل‌های کسب‌وکار نوین باعث شده است که بسیاری از نوآوران در مراحل اولیه فعالیت خود دچار یأس شده و مسیرشان را نیمه‌کاره رها کنند.

 زیست‌بوم نوآوری زمانی به رشد و بلوغ خواهد رسید که تمامی اجزای آن—از دانشگاه و دولت گرفته تا سرمایه‌گذاران و کارآفرینان—به صورت هماهنگ و هدفمند عمل کنند. دستیابی به این هدف نیازمند اصلاحات بنیادین در سیاست‌گذاری، فرهنگ‌سازی، تسهیلگری و ساختارسازی است.

 پرویز کرمی، مدیرعامل مرکز نوآوری همیاردانش‌بنیان.

📌 منبع: جهان صنعت نیوز